เหรียญหยกพระแก้วมรกต ชนิดกลมรูปไข่ วัดพระแก้วเชียงราย ปี 2534 ที่ระลึก 90 พรรษา สมเด็จย่า (ในหลวงรัชกาลที่9เสด็จเจิมพระสุหร่ายในพิธี)1 ใน 2534 องค์(หายาก)สุดยอดมงคลอีกหนึ่งรายการที่แนะนำ สภาพผิวหยกสวยมาพร้อมกล่องบรรจุเดิมครบสมบูรณ์

-เหรียญหยกพระแก้วมรกต วัดพระแก้วเชียงราย ชนิดกลมรูปไข่ แกะจากหยกประเทศแคนาดา พีธีใหญ่วัดพระแก้ว เป็นหยกเนื้อเดียวกัน ก้อนเดียวกัน กับองค์ที่ประดิษฐานอยู่วัดพระแก้ว จ.เชียงรายปัจจุบันนี้

- เป็นวัตถุมงคลอีกหนึ่งรายการที่ทรงคุณค่ามากน่าบูชา ทั้งคุณค่าในตัวองค์เนื้อพระพุทธรูปเอง ที่แกะจากหยกประเทศ แคนนาดา หยกที่สวยที่สุด และงดงามมาก

เมื่อการแกะสลัก “พระแก้วหยกเชียงราย” เสร็จเรียบร้อยแล้ว มิสเตอร์ฮูเวิร์ด โล ได้กราบอาราธนาเจ้าประคุณสมเด็จพระพุทธชินวงศ์ พร้อมด้วย พระราชรัตนากร (สมณศักดิ์ในขณะนั้นของพระธรรมราชานุวัตร เจ้าอาวาสวัดพระแก้วเชียงรายรูปปัจจุบัน) และคณะรวม ๑๕ ท่าน เดินทางไปรับมอบถวาย ซึ่งได้ประกอบพิธีขึ้น ณ พระวิหารวัดกวางจี้ มหานครปักกิ่ง เมื่อวันที่ ๒๙ เมษายน พ.ศ. ๒๕๓๔ ในพิธีนี้ ได้มีพระสงฆ์จีนและชาวพุทธเมืองปักกิ่งมาร่วมพิธีจำนวนหลายร้อยคน

ทางจังหวัดเชียงรายได้จัดทำพิธีอัญเชิญและสมโภช“พระหยกเชียงราย” ระหว่างวันที่ ๑๖ - ๒๑ ตุลาคม พ.ศ. ๒๕๓๔ โดยในวันศุกร์ที่ ๑๘ ตุลาคม ๒๕๓๔ ได้เริ่มเคลื่อนขบวนรถอัญเชิญพระแก้วหยกจากวัดศรีโคมคำ อำเภอเมือง จังหวัดพะเยา และในวันเสาร์ที่ ๑๙ ตุลาคม พ.ศ. ๒๕๓๔ เวลา ๐๙.๐๙ น. ขบวนอัญเชิญพระพุทธรูปเข้าเมือง อันประกอบด้วยขบวนเสลี่ยง เจ้าประคุณ สมเด็จพระพุทธชินวงศ์ ขบวนพระสงฆ์ ๑๐๐๐ รูป และขบวนแห่งเครื่องสักการบูชา นำโดยท่านผู้หญิงบุญเรือน ชุณหะวัน ก็เคลื่อนขบวนเข้าสู่วัดพระแก้วเชียงราย

พระแก้วมรกต กับ พระหยกวัดพระแก้ว เชียงราย 

วัดพระแก้วเป็นพระอารามหลวงชั้นตรี ชนิดสามัญ มีเนื้อที่ 6 ไร่ 2งาน 60 ตารางวา ตั้งอยู่ที่ ถนนไตรรัตน์ ตำบลเวียง อำเภอเมือง จังหวัดเชียงราย ได้รับพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ยกฐานะจากวัดราษฎร์เป็นพระอารามหลวง เมื่อวันที่ 31พฤษภาคม 2521

เดิมเป็นวัดเก่าแก่สร้างในสมัยใดไม่ ปรากฏหลักฐาน แต่บริเวณนี้มีไม้ไผ่ชนิดหนึ่งคล้ายไผ่สีสุก แต่ไม่มีหนาม ชาวบ้านนิยมนำคันธนูและหน้าไม้ คงจะมีมากในบริเวณนี้ชาวเชียงรายจึงเรียกว่า “วัดป่าเยี๊ยะ หรือวัดป่าญะ” ต่อมาในปี พ.ศ. 1977 ฟ้าผ่าเจดีย์วัดนี้จึงได้พบพระแก้วมรกต ชาวบ้านจึงเรียกเสียใหม่ว่า “วัดพระแก้ว”

ตามตำนานโบราณ(พระภิกษุพรหมราชปัญญา แต่งเป็นภาษาบาลีไว้ เมื่อ พ.ศ. 2272) ชื่อหนังสือรัตนพิมพ์วงศ์ พระนาคเสนเถระเป็นผู้สร้างด้วยแก้วอมรโกฏิ ที่เทวดานำมาจากพระอินทร์มาถวายที่เมืองปาฏลีบุตร(ปัจจุบัน เมืองปัตนธ รัฐพิหาร อินเดีย) ต่อมาได้มีการอัญเชิญไปประดิษฐาน ยังที่ต่าง ๆ ดังนี้

1. เกาะลังกา

2.กัมพูชา

3.อินทาปัฐ (นครวัด)

4.กรุงศรีอยุธยา

5.ละโว้(ลพบุรี)

6.วชิรปราการ(กำแพงเพชร)

7.เชียงราย (พ.ศ.1934 – 1979 ประดิษฐาน 45 ปี)

8.ลำปาง (พ.ศ.1979 – 2011 ประดิษฐาน 32 ปี)

9.เชียงใหม่ (พ.ศ.2011 – 2096 ประดิษฐาน 85 ปี)

10.เวียงจันทร์ (พ.ศ.2096 – 2321 ประดิษฐาน 225 ปี)

11.กรุงเทพมหานคร (พ.ศ.2321 – ปัจจุบัน)

ปัจจุบันประดิษฐานอยู่ที่วัดพระศรีรัตนศาสดารามพระบรมหาราชวัง ได้รับพระราชทานนามว่า“พระพุทธมหามณีรัตนปฏิมากร”

พระประธานที่ประดิษฐานในพระอุโบสถวัดพระแก้วเป็นพระพุทธรูปสำริดปางมารวิชัย หน้าตักกว้าง  2 เมตร  สูงจากเกตุถึงยอดพระรัศมี 2.8 เมตร รอบพระเศียร 1.6 เมตร  นั่งขัดสมาธิราบ พระรัศมีเป็นลักษณะมีดอกบัวตูมอยู่ในเปลวเพลิง ชายสังฆาฏิสั้นเหนือรายพระถัน เม็ดพระศกใหญ่พระหนุเป็นปมใหญ่และชัดมาก

พระพุทธรูปองค์นี้แต่เดิมเป็นของวัดล้าน ทอง ตำบลเวียง อำเภอเมืองเชียงราย ต่อมามีสภาพเป็นวัดร้างจึงถูกรื้อไป ต่อมาได้อัญเชิญไปประดิษฐานที่วัดดอยงำเมือง หรือดอยงามเมือง ต่อมาได้อัญเชิญมาประดิษฐานเป็นพระประธานในพระอุโบสถวัดพระแก้ว เมื่อวันพฤหัสบดี ที่ 9 พฤศจิกายน 2504 ซึ่งคนเชียงรายนิยมเรียกกันว่า “พระเจ้าล้านทอง” พระอุโบสถสร้างขึ้นเมื่อพ.ศ.2433 มีขนาดกว้าง 9.8 เมตร ยาว 21.85 เมตร เดิมเป็นพระวิหาร ต่อมาได้ขอพระราชทานวิสุงคามสีมา ประกอบพิธีผูกพัทธสีมา เมื่อวันที่ 6 เมษายน 2495 ได้บูรณปฏิสังขรณ์ครั้งใหญ่เมื่อ พ.ศ.2503 
ได้บูรณะใหญ่ครั้งที่ 1 พ.ศ.2503 – 2505 ในสมัยพระพุทธวงศ์วิวัฒน์(วงศ์ ทานวโส) เป็นเจ้าอาวาส นายหมัด ไชยา เป็นช่างผู้ควบคุมการก่อสร้าง ประกอบพิธีปอยหลวงสมโภชเมื่อวันที่ 14 มีนาคม 2505

ได้ บูรณะใหญ่ครั้งที่2 พ.ศ.2543-2545 โดยเปลี่ยนกระเบื้อง กะเทาะปูนเก่าออกฉาบปูนใหม่ลงรัก ปิดทอง เปลี่ยนช่อฟ้าใบระกา บานประตู หน้าต่างลวดลายภายในเป็นไม่สักทั้งหมด โดยควบคุมการก่อสร้างของพระเทพรัตนมุนี เจ้าอาวาส และนายนภดล อิงควนิช 

พระเจดีย์ เป็นสถานที่ค้นพบพระพุทธมหามณีรัตนปฏิมากร(พระแก้วมรกต) เมื่อพ.ศ.1977 เป็นพระเจดีย์ฐานรูปแปดเหลี่ยมแต่ละเหลี่ยมกว้าง 5.2 เมตร วัด เส้นผ่านศูนย์กลางได้ 9.50 เมตร เมื่อครั้งท่านเจ้าคุณพระพุทธิวงศ์วิวัฒน์เป็นเจ้าอาวาสได้มีการขออนุญาตกรม ศิลปากรบูรณะและห่อหุ้มทองแผ่นทองแดง ลงรักปิดทองทั้งองค์ สมเด็จพระพี่นางเธอเจ้าฟ้ากัลยาณิวัฒนา กรมหลวงนราธิวาสราชนครินทร์ เสด็จมาเป็นประธานพิธียกฉัตรพระเจดีย์ เมื่อวันที่ 26 พฤศจิกายน2541

อาคารสมเด็พระพุทธชินวงศ์ เป็น อาคารที่สร้างขึ้นเพื่อเป็นอนุสรณ์งานสมโภชน์สมณศักดิ์เจ้าประคุณสมเด็จพระ พุทธชินวงศ์(สุวรรณ สุวัณณโชตมหาเถร) ปฐมสมเด็จของล้านนาเป็นอาคารค.ส.ล.4ชั้น ขนาดกว้าง 25 เมตร ยาว 40 เมตร วาง ศิลาโดยเจ้าประคุณสมเด็จพระพุทธชินวงศ์ เมื่อวันที่ 21 มีนาคม 2533 เวลา 07.09 น. เริ่มก่อสร้างตั้งแต่เดือนมิถุนายน 2533 เสร็จเมื่อพ.ศ.2538

หอพิพิธภัณฑ์ “อาคารแสงแก้ว” เป็นอาคาร ค.ส.ล. ประกบด้วยไม้ทั้งภายในภายนอก สูง 2 ชั้น ทรงล้านนา ขาดกว้าง 10 เมตร ยาว 23.25 เมตร สำหรับ เป็นหอพิพิธภัณฑ์ประจำวัดพระแก้ว เริ่มสร้างเมื่อวันที่ 6พฤศจิกายน 2538 วางศิลาฤกษ์ โดยคุณแม่อมรา(แสงแก้ว) มุนิกานนท์ เมื่อวันที่27 พฤษภาคม 2541 และบำเพ็ญกุศลถวายทานเมื่อวันที่ 27 พฤษภาคม 2543 อันเป็นโอกาสมงคลอายุครบ 7 รอบ ของคุณแม่อมรา ซึ่งคุณแม่อมรา มุนิกานนท์ ได้บริจาคสร้างถวายทั้งหมด

โรงเรียนพุทธวงศ์วิทยา เป็นโรงเรียนพระปริยัติธรรม แผนกสามัญศึกษา หลวงพ่อหระพุทธิวงศ์วิวัฒน์ เป็นผู้ก่อตั้ง เมื่อปีการศึกษา 2515 ในระยะแรกเปิดในระดับ ป.5-ป.7 และม.ศ.1-3 ปัจจุบันเปิดเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่1-3 มีนักเรียนทั้งหมด 350 รูปโดยมีอาคารเรียน 2 หลัง คือ

1. “อาคารพุทธิวงศ์ 15” เป็นอาคารขนาดกว้าง 10 เมตร ยาว 25 เมตร สูง 2 ชั้น วางศิลาฤกษ์เมื่อวันที่ 17 กุมภาพันธ์ 2515 สร้างเสร็จทำบุญฉลองเมื่อวันที่ 1 กุมภาพันธ์ 2518

2. “อาคารเทพรัตน์ 44” เป็นอาคารขนาดกว้าง 12 เมตร ยาว 47 เมตร สูง 3 ชั้น 16 ห้องเรียน พระเทพรัตนมุนี ดำเนินการก่อสร้าง ตั้งแต่เดือนพฤกษภาคม 2544 เสร็จเดือนพฤศจิกายน 2546

เนื่องในมหามงคลสมัย สมเด็จพระศรีนครินทราบรมราชชนนี ทรงเจริญพระชนมายุ 90 พรรษาจังหวัดเชียงรายได้จัดสร้างพระพุทธรูปหยก ขนาดหน้าตักกว้าง 47.9 เซน. สูง 65.9 เซน  สร้างด้วยหยกจากประเทศแคนนาดา(มร.ฮูเวิร์ด โล ผู้บริจาค) แกะสลักโดยโรงงานหยกวาลินนาน มหานครปักกิ่ง สาธารณรัฐประชาชนจีน

พระพุทธรูปหยกองค์นี้สร้างขึ้นเพื่อเป็น องค์แทนพระแก้วมรกต เพราะพระแก้วมรกตได้ถูกค้นพบ ณ พระเจดีย์วัดพระแก้วเป็นแห่งแรก(พ.ศ.1977) และเพื่อเฉลิมพระเกียรติสมเด็จพระศรีนครินทราบรมราชชนนี ซึ่งพระองค์ท่านได้พระราชทานนามถวายว่า “พระพุทธรตนากรนวุติวัสสานุสรณ์มงคล” แปลว่าพระพุทธเจ้าผู้ทรงเป็นอากรแห่งรัตน เป็นมงคลอนุสรณ์ 90 พรรษาและโปรดเกล้าให้เรียกนามสามัญว่า “พระหยกเชียงราย”

พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ได้ ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ พระราชานุญาตให้ประกอบพิธีพุทธ่ภิเษก ณ พระอุโบสถวัดพระศรีรัตนศาสดาราม เมื่อวันที่ 20 กันยายน 2534 และจังหวัดเชียงราย ได้ประกอบพิธีแห่เข้าเมืองเชียงราย เมื่อวันที่ 19 ตุลาคม 2534

หอพระหยกเชียงราย 

วัดในภาคเหนือสมัยโบราณ นอกจากจะมีอุโบสถ วิหาร ศาลา กุฏิ หอพระธรรม ฯลฯ แล้วยังมี “หอพระสำหรับประดิษฐานพระพุทธรูป” วัดพระแก้วจึงจัดสร้าง “หอพระหยกเชียงราย” เป็นอาคารทรงแบบล้านนาโบราณเป็นอาคารค.ส.ล. ประกบด้วยไม้ชั้นเดียว ใต้ถุนสูง ขนาดกว้าง 8 เมตร ยาว 12 เมตรวางศิลาฤกษ์ โดยเจ้าประคุณสมเด็จพระพุทธชินวงศ์ เมื่อวันที่ 19 ตุลาคม 2534 เมื่อทำการก่อสร้างเสร็จเรียบร้อยแล้ว ได้กราบทูลเชิญ สมเด็จพระพี่นางเธอเจ้าฟ้ากัลยาณิวัฒนากรมหลวงนราธิวาสราชนครินทร์ เสด็จเป็นประธานเปิดหอเปิดหอพระหยกเชียงรายเมื่อวันที่ 26 พฤศจิกายน 2541