พระวุฒิจิตรลดามหามงคล ปี42 หน้าตัก 3.5นิ้ว(อีก1ของดีที่หายาก)

 

 

 

พระพุทธนวราชบพิตร

 

พระพุทธนวราชบพิตรเป็นพระพุทธรูปที่พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ทรงมีพระราชดำริสร้างขึ้น เพื่อเป็นนิมิตหมายแห่งความผูกพันเป็นอันหนึ่งอันเดียวกัน ระหว่างองค์พระมหากษัตริย์ กับพสกนิกรของพระองค์

 

พระพุทธนวราชบพิตรมีพุทธลักษณะคล้ายคลึงกับพระพุทธรูป ภ.ป.ร.ขนาดหน้าตัก ๙ นิ้ว ต่างกันตรงที่พระพุทธรูป ภ.ป.ร. เป็นพระพุทธรูปปางประทานพร แต่พระพุทธวราชบพิตรเป็นพระพุทธรูปปางมารวิชัย กล่าวคือ พระหัตถ์ขวา แทนที่จะพาดหงายบนพระเพลา กลับเป็นพาดคว่ำบนพระเพลา ดังพระพุทธรูปปางมารวิชัยโดยทั่วไป

 

นอกจากนี้ มีส่วนฐานที่มีความแตกต่างกันมาก โดยพระพุทธรูปนวราชบพิตรประทับนั่งอยู่บนฐานบัวคว่ำบัวหงาย (บัวสองชั้น) แต่บัวออกจะกลีบใหญ่กว่าฐานพระพุทธรูป ภ.ป.ร. และมิได้มีฐานเท้าสิงห์รองรับ ปราศจากผ้าทิพย์ประดับที่ฐานดังเช่นพระพุทธรูป ภ.ป.ร.

 

ประการสำคัญก็คือ พระพุทธนวราชบพิตรจะต้องมี “พระสมเด็จจิตรลดา” ประดับไว้ที่ฐานบัวหงายตรงกึ่งกลางกลีบยัวที่อยู่ตรงกลาง ๑ องค์ ซึ่งพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวทรงสร้างขึ้นด้วยพระหัตถ์ ประกอบด้วยผงศักดิ์สิทธิ์ต่างๆ ที่ได้มาจากปูชนียสถานสำคัญทั่วประเทศ ผสมด้วยผงส่วนพระองค์ เฉพาะอย่างยิ่งเส้นพระเจ้า

 

ทั้งนี้ ก็ด้วยทรงมีพระราชประสงค์ ให้พระพุทธนวราชบพิตรเป็นที่สถิต ศูนย์รวมของบรรดาสิ่งศักดิ์สิทธิ์ทั้งหลาย ที่ได้มาจากทุกจังหวัดตลอดทั่วพระราชอาณาจักร เป็นจุดรวมของชาติ พระพุทธศาสนา และพระมหากษัตริย์อย่างแท้จริง

 

ผู้ได้บูชาสักการะพระพุทธนวราชบพิตรองค์เดียว ก็เท่ากับได้ท่องเที่ยวไปนมัสการปูชนียสถานมาถ้วนทั่วทุกแห่งในเมืองไทย

 

พระพุทธนวราชบพิตรมีขนาดหน้าตักกว้าง ๒๓ ซม. (๙ นิ้ว) สูง ๔๐ ซม. พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวได้โปรดให้ นายไพฑูรย์ เมืองสมบูรณ์ ข้าราชการกองหัตถศิลป์ กรมศิลปากร เข้าไปปั้นหุ่นถวายถึงในพระราชฐาน ณ พระตำหนักจิตรลดารโหฐาน ได้ทรงตรวจตากำกับการปั้นหุ่น พุทธลักษณะของพระปฏิมาอย่างใกล้ชิด จนเป็นที่พอพระราชหฤทัยแล้ว จึงได้โปรดให้หล่อขึ้นเป็นครั้งแรก เมื่อวันที่ ๒๘ เมษายน พ.ศ. ๒๕๐๙ พร้อมกับได้พระราชทานพระนามว่า “พระพุทธนวราชบพิตร”

 

 

 

พระพุทธนวราชบพิตรเป็นนิมิตหมายแห่งคุณพระรัตนตรัย อันเป็นที่เคารพบูชาสูงสุดขอบรรดาพุทธศาสนิกชนทั้งหลาย อีกทั้งยังเป็นนิมิตหมายแห่งความผูกพัน ระหว่างองค์พระมหากษัตริย์กับพสกนิกรของพระองค์ในทุกจังหวัดตลอดทั่วพระราชอาณาจักร

 

พระพุทธนวราชบพิตรจึงเป็นพระพุทธรูปที่สำคัญยิ่งองค์หนึ่ง ในรัชกาลปัจจุบัน อันเป็นสิ่งที่ไม่เคยปรากฏมีมาในบ้านเมืองของเรามาก่อน นับเป็นอนุสรณ์สำคัญยิ่งเนื่องในพระองค์ ที่ทรงมีพระราชปรารถนาดีต่อพสกนิกรของพระองค์ทั่วหน้าอีกทั้งยังเป็นการยกย่องเทิดทูนพระพุทธศาสนาด้วยการสร้างพระพุทธปฏิมา อันเป็นอุทเทสิกเจดีย์ ปูชนียวัตถุสูงสุดแทนองค์สมเด็จพระบรมศาสดา พระสัมมาสัมพุทธเจ้า ที่ชาวพุทธเราให้ความเคารพกันอย่างสูงสุด เป็นประธานในพิธีกรรมทั้งปวง ให้เป็นที่ปรากฏอยู่สืบไป ตราบชั่วกาลนาน

 

ระเบียบปฏิบัติ ด้วยเหตุที่พระพุทธนวราชบพิตรเป็นพระพุทธรูปสำคัญยิ่ง เป็นมิ่งขวัญของแต่ละจังหวัดที่พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวพระราชทานให้แก่พสกนิกรของพระองค์ ด้วยพระมหากรุณาธิคุณยิ่งใหญ่ ดังได้กล่าวมาแล้ว ทางสำนักพระราชวงจึงได้วางระเบียบปฏิบัติ เกี่ยวกับพระพุทธนวราชบพิตรไว้หลายประการ อาทิ เมื่อจังหวัดใดได้รับพระราชทานไปแล้ว ให้อัญเชิญไปประดิษฐานไว้ที่ศาลากลางจังหวัด เมื่อทางจังหวัดจัดงานพิธีใดๆ ก็ให้อัญเชิญมาประดิษฐานไว้เป็นประธานในพิธีนั้นๆ เมื่อเสด็จพระราชดำเนินไปยังจังหวัดเพื่อทรงเป็นประธานในพระราชพิธี หรือพิธีของทางจังหวัด ก็ให้อัญเชิญไปประดิษฐานเป็นพระประธาน ในพระราชพิธีหรือในพิธีนั้นๆ ทุกครั้ง

 

เมื่อเสด็จพระราชดำเนินไปประทับแรมยังจังหวัด ให้ทางจังหวัดอัญเชิญมาประดิษฐานไว้ ณ ที่บูชาในพลับพลา หรือในที่ประทับแรมตลอดเวลาที่ประทับอยู่ และให้อัญเชิญกลับไปยังศาลากลางจังหวัด เมื่อเสด็จพระราชดำเนินกลับแล้ว ฯลฯ

 

นอกจากนี้ ยังมีบทสวดพิเศษ ชื่อว่า “ชยมังคลคาถา” สำหรับให้พระสงฆ์สวด ในพิธีพระราชทานพระพุทธนวราชบพิตรประจำจังหวัด ไว้โดยเฉพาะอีกด้วย

 

อนึ่ง กระทรวงมหาไทยยังได้ออกระเบียบไว้ เมื่อปี ๒๕๑๐ ชื่อว่า “แนวพิธีการพระราชทานพระพุทธนวราชบพิตร” สำหรับให้แต่ละจังหวัด ได้ยึดถือเป็นแนวทางในการปฏิบัติ เมื่อได้รับพระราชทานพระพุทธนวราชบพิตรไว้อีกโสดหนึ่งด้วย

 

จังหวัดแรกที่ได้รับพระราชทาน

 

จังหวัดแรกที่ได้รับพระมหากรุณาพระราชทานพระพุทธนวราชบพิตร ก็คือจังหวัดหนองคาย ซึ่งได้รับพระราชทานเมื่อวันที่ ๒๓ มีนาคม พ.ศ. ๒๕๑๐ ในโอกาสนั้นพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ได้ทรงมีพระราชดำรัสแก่ชาวจังหวัดหนองคาย มีความสำคัญที่ขออัญเชิญมาเฉพาะบางตอน ดังนี้

 

“ข้าพเจ้ามาเยี่ยมท่านคราวนี้ ได้นำพระพุทธนวราชบพิตรมามอบให้ด้วย พระพุทธรูปองค์นี้ข้าพเจ้าสร้างขึ้นเพื่อมอบไว้เป็นพระพุทธรูปประจำจังหวัด ที่ฐานบัวหงายข้าพเจ้าได้บรรจุพระพิมพ์องค์หนึ่ง ซึ่งทำขึ้นด้วยผงศักดิ์สิทธิ์ อันได้มาจากจังหวัดต่างๆ ทั่วราชอาณาจักร... ฯลฯ...”

 

“...พระพุทธนวราชบพิตรองค์นี้ นอกจากจะถือว่าเป็นนิมิตหมายแห่งคุณพระรัตนตรัย อันเป็นที่เคารพสูงสุดแล้ว ข้าพเจ้ายังถือเสมือนเป็นเครื่องหมายแห่งความเป็นอันหนึ่งอันเดียวกัน ของประเทศไทย และความสามัคคีกลมเกลียวกันของประชาชนชาวไทยอีกด้วย ข้าพเจ้าจึงได้บรรจุพระพิมพ์ที่ทำขึ้นด้วยผงศักดิ์สิทธิ์ทั่วราชอาณาจักรดังกล่าว และนำมามอบให้แก่ท่านด้วยตนเอง”

 

“ขออนุภาพแห่งพระพุทธนวราชบพิตร จงปกปักรักษาท่านให้พ้นจากทุกข์ภัยทุกๆประการ บันดาลให้เกิดความสุขสวัสดี มีความก้าวหน้ารุ่งเรืองในการประกอบอาชีพ และมีความสมัครสมานกัน ในอันที่จะร่วมกันสร้างเสริมความมั่นคง และความเจริญก้าวหน้าให้แก่บ้านเมืองของเราสืบไป”

 

พระพุทธนวราชบพิตรจึงเป็นพระพุทธรูปสำคัญยิ่งแห่งยุค ที่พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวได้พระราชทานไว้ ให้เป็นมิ่งขวัญแก่บรรดาชาวพุทธในราชอาณาจักรไทย สืบไปชั่วกาล

 

 

ภาพและข้อมูลจาก

สารานุกรมพระ ( http://www.mac.in.th/~pra/sara_05_0004.html)

ข้อมูลจาก

ลานธรรมเสวนา ( http://larndham.net/index.php?showtopic=14359&st=6